نقش هویت در گرایش به علوم انسانی بومی در بین اساتید علوم انسانی (مورد مطالعه: اساتید علوم انسانی دانشگاه ایلام)

author

Abstract:

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، انقلابی در علوم انسانی و جایگاه متولیان این علوم نیز رخ داد و بر تصفیۀ اساتید دانشگاه تأکید شد. در دروس دانشگاهی رشته‌های علوم انسانی نیز تغییر و تحولاتی در راستای اسلامی‌سازی و بومی‌سازی رخ داد که به نظر می­رسد انقلاب در علوم انسانی مبتنی بر هویت ملی، سیاسی و دینی مدیران سیاسی بوده است. سؤال این پژوهش آن بود که نقش این هویت‌ها در بین متولیان علوم انسانی چگونه است؟ برای پاسخ به این سؤال بر روش کمی- پیمایشی متمرکز شد. جامعۀ آماری مورد مطالعه نیز اساتید حق­التدریس و هیئت علمی دانشکدۀ علوم انسانی و اجتماعیِ دانشگاه ایلام به تعداد 76 نفر بودند که با استفاده از فرمول کوکران، 64 نفر از آنان به روش نمونه‌گیری غیراحتمالی اتفاقی انتخاب شد و پرسشنامۀ استاندارد در بین آنها توزیع گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها هم با توجه به توزیع غیرنرمال بودن داده‌ها، از طریق نرم‌افزار spss و smart PLS انجام شد. یافته‌ها بیانگر آن بود که هویت ملی و هویت دینی به واسطۀ اخلاق پژوهشی و اخلاق حرفه‌ای بر گرایش به بومی کردن مؤثر هستند؛ ولی هویت سیاسی نه به واسطۀ اخلاق پژوهشی؛ بلکه به واسطۀ اخلاق حرفه‌ای بر گرایش به بومی کردن علوم انسانی تأثیر دارد. هویت‌ها پایبندی به اخلاق پژوهشی را کاهش می‌دهند و اساتیدی که گرایش به هویت دینی و ملی بیشتری دارند، با وجود اعتقاد به کارآمدی و حقیقت‌یابیِ پژوهش‌های علمی، بر اخلاق حاکم بر این پژوهش‌ها پایبند نیستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آسیب‌شناسی نقد علوم انسانی (نمونه مورد مطالعه: داوران شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی)

هدف از پژوهش حاضر آسیب­شناسی چگونگی نقد متون علوم انسانی در کشور از نگاه پاره­ای استادان و منتقدان این حوزه بوده است. بدین منظور نمونه­ای از داوران حوزه علوم انسانی که در زمینه نقد کتاب با «شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی» همکاری داشتند به صورت در دسترس انتخاب و ابزار سنجش در اختیار آنان قرار گرفت. این ابزار بر اساس تجربه­های چندساله بوسیله محقّق ساخته و تنظیم شده بود. نتایج نشان داد مهمترین ...

full text

مطالعات پسااستعماری: عرصه‌ای برای علوم-انسانی بومی

بومی­سازی علوم انسانی چندی است یه یکی از رویکردها  و دغدغه­ی اندیشمندان جوامع غیرغربی در حوزه آکادمیک تبدیل شده است. جوامع غیرغربی درصددند از رهگذر بومی­سازی به تولید نظریات و اندیشه­هایی در علوم انسانی دست یابند که به فراخور مسائل و مشکلات نظری و عملی آن جامعه و کشور باشد. از طرفی مطالعات پسا­استعماری یکی از حوزه­های مطالعاتی جدید درباره­ی مسائل کشورهای غیر غربی و فرهنگ آنهاست. این نگرش انتقاد...

full text

ملاحظاتی در مورد تدریس علوم انسانی

هدف: انتظار ما از آموزش علوم انسانی در نهادهای رسمی آموزشی چون مدرسه و دانشگاه چیست؟ چه می‌توان کرد تا آموزش علوم انسانی جذاب و کاربردی شود و شوق و اشتیاق دانستن و آموختن و کاربرد را برانگیزد؟ در تدریس ملاحظاتی وجود دارد: برنامه قصد شده، برنامه اجراشده و آن‌چه کسب شده‌اند. نگارنده باتوجه به یادداشت‌های خود در طول ارتباط با دانشگاهیان (دانشجو، مدرس و محققان حرفه‌ای) و بررسی انتظارات آنان از دروس...

full text

نقش پژوهش‌های کیفی در علوم انسانی

دانشمندان روش‌شناسی پژوهش‌ها را به دو گروه کلی طبقه‌بندی می‌کنند: 1- پژوهش‌های کمّی  2- پژوهش‌های کیفی. هدف اصلی این مقاله بحث و بررسی در مورد پژوهش‌های کیفی است. بنابراین، ابتدا ویژگی‌های مهم پژوهش‌های کیفی و اختلاف‌های مهم بین این‌گونه پژوهش‌ها و پژوهش‌های کمّی بررسی می‌شود. سپس، چند نمونة بارز از پژوهش‌های کیفی مورد بحث قرار می‌گیرند، و کاربردهای عمدة آن‌ها نیز عنوان می‌شود. نتیجه‌گیری این برر...

full text

نقش اجتهاد در تدوین علوم انسانی اسلامی

با توجه به قلمرو وسیع دین مبین اسلام و شمول آن نسبت به مسایل فردی، اجتماعی، روحی، جسمی، مادی، معنوی و همه ابعاد و شئون انسانی و ارتباط تنگاتنگ علوم انسانی همچون روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، حقوق، سیاست، تعلیم و تربیت با جنبه‌های معنوی و روحی و فردی و اجتماعی انسان، پیوند عمیق اسلام و علوم انسانی روشن می‌گردد. هم‌چنین نحوه دست‌یابی به معارف قرآن و سنت و عقل بدیهی و قریب به بدیهی نیز جز با تلاش علمی ...

full text

نقش علوم انسانی در توسعه عرفی‌گرایی

هدف از این مطالعه بررسی ریشه‌های عرفی‌گرایی در روش‌شناسی علم و کشف برخی موانع تحول در علوم انسانی است. مفروضات تحقیق شامل: یک. درهم‌آمیختگی علم و ارزش، دو. انتقال منطق و ارزش‌های علوم طبیعی به علوم انسانی، سه. تبادلات ارزشی میان جامعه و علم، چهار. ضرورت پیگیری تحولات ارزشی جامعه ایران در پروژه‌های علوم انسانی و پنج. نقش روش‌شناسی در بازتولید مبانی فلسفی علم است. روش این تحقیق توصیفی ـ تحلیلی اس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 19  issue 58.59

pages  155- 178

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023